ĐÌNH BẮC TẠ (ĐÌNH CỐC)

1. Tên địa điểm:

          - Đình làng Bắc Tạ được chính do bàn tay nhân dân địa phương dựng lên phục vụ nhu cầu sinh hoạt văn hóa tâm linh, tìn ngưỡng của nhân dân, do vậy ngôi đình được mang tên nơi quê hương sinh ra nó. Đình Bắc Tạ có tên Nôm là Đình Cốc. Theo nghĩa Hán tự “Cốc” là sự tốt lành.

2. Địa chỉ di tích:

          - Di tích được xây dựng tại thôn Bắc Tạ 1, xã Hùng Tiến, huyện Vĩnh Bảo, thành phố Hải Phòng. Từ thị trấn Vĩnh Bảo theo Quốc lộ 37 khoảng 4km đến trục đường 17B hướng về xã Hùng Tiến, đi tiếp 1,5km là đến di tích. Đình Cốc nằm ngày cạnh đường 17B.

3. Khái quát về địa điểm:

          - Xã Bắc Tạ xưa là xã Bắc Vân, huyện Tứ Kỳ, phủ Nam Sách, tỉnh Hải Dương. Theo danh sách tổng, xã, thôn của huyện Vĩnh Bảo dưới triều Nguyễn thì Bắc Tạ là một xã của tổng Bắc Tạ, huyện Vĩnh Bảo. Tổng Bắc Tạ gồm 16 xã, thôn: Bắc Tạ, Trung Tạ, Lô Đông, Ích Dương, Xuân Cốc, Nghĩa Lý, Phương Đường, Nội Tạ, Tường Vân, Trúc Hiệp, Uy Nỗ, Hà Hương, Kinh Hữu, Nhân Lễ, thôn Thượng Đồng và thôn Hạ Đồng. 

          - Theo các tư liệu lịch sử còn lưu lại tại địa phương như thần tích, thần sắc về các vị thành hoàng được thờ tại đình làng Cốc thì làng Cốc được hình thành từ rất xa xưa, muộn nhất vào thời Lý (thế kỷ 11-12).

          - Thời xưa, làng Cốc dân đinh chia làm 4 giáp: Giáp Nam, giáp Bắc, giáp Đông, giáp Tây, chia làm 3 thôn Cốc Thượng, Cốc Tân và Phương Lâm, toàn xã có 3 đình là Đình Cốc Thượng Tân, Đình Phương Lâm, Đình Cả, đình của cả xã chính là ngôi đình Cốc (đình Bắc Tạ).

          - Ngày nay Bắc Tạ là một thôn của xã Hùng Tiến, huyện Vĩnh Bảo, thành phố Hải Phòng. Theo tài liệu của địa phương và sách “Ông Nghè đất Cảng”, Bắc Tạ là quê hương của nhà khoa bảng Phạm Tri Chỉ, ông đỗ Đồng tiến sỹ xuất thân khoa Mậu Thìn niên hiệu Sùng Khang, đời Mạc Mục Tông (năm 1568)

          - Theo tài liệu thần tích, thần sắc làng Bắc Tạ do các vị chức sắc khai báo năm 1938, đình Bắc Tạ thờ 04 vị thành hoàng

          + Vị thứ nhất là Tối Thắng Cư Sỹ Đại Vương sinh 10/11, hóa 2/2

          + Vị thứ hai là Thuần Trang Công Chúa sinh 0/1, hóa 10/10

          + Vị thứa ba là Đức Thánh Võ Thượng tướng sinh 23/11, hóa 23/3

          + Vị thứ tư là Đồng Nương công chúa không rõ ngày sinh, ngày hóa.

          - Hiện tại đình Cốc còn giữ được những di vật có giá trị như Long Ngai, Bài Vị, Gạch Lê Trung Hưng.

          - Hàng năm nhân dân địa phương tổ chức nhiều tiết lệ lễ bái hội hè, ngày lễ hội lớn nhất vào ngày mồng 9,10, 11 tháng 11. Dịp này nhân dân coi là một đại lệ, nhân dân tổ chức rước kiệu đi qua đài thần, miếu Vua Bà (Phương Lâm), tế lễ dâng hương…. Và tổ chức các trò chơi dân gian….